Hoe kun je jezelf nog beter professionaliseren?
In 2012 werd Jan Verweij van het Sint-Odulphuslyceum in Tilburg Leraar van het Jaar in het voorgezet onderwijs. Een mooie titel, waarmee hij direct een inspiratie vormde voor andere (jonge) leraren. Wat zijn voor hem speerpunten in het onderwijs? En hoe kun jij jezelf als young professional nog beter professionaliseren? Jan geeft enkele tips.
Tekst: Tefke van Dijk
Een goede leraar blijft een leven lang leerling
“Een goede leraar is natuurlijk bevoegd en hij kan goed samenwerken. In een lerende gemeenschap geldt dat je moet leren echter niet alleen voor de leerlingen, maar ook voor jezelf. Niet zozeer om meer te weten of meer te kunnen, maar om te ervaren hoe het leren verloopt. Zorg er daarom voor dat je altijd blijft leren. Ik bedoel dan niet bijscholing, dat is geestelijke kauwgum. En ook niet alleen in je eigen vak maar kies iets anders. Wanneer heb jij voor het laatst iets volstrekt nieuws geleerd? Hoe is het om dingen niet meteen te snappen? Het gaat erom dat je weet hoe het is om leerling te zijn. Ik heb zelf mijn hele leven doorgeleerd, ik heb drie doctoralen gehaald en ben gepromoveerd. Tegelijkertijd snap ik erg weinig van computers. Dan hoor ik mezelf zeggen dat ik het niet snap. Je blijft een leven lang leren, zo is het.”
Reflecteer en geef feedback, je bent geen koning in je eigen koninkrijk.
“Om te professionaliseren is reflecteren op je dagelijks functioneren heel belangrijk. Dat kan met feedback van je collega’s maar eigen reflectie is minstens zo belangrijk. Als ik jou vraag wat je niet zo goed kunt, dan moet je daar niet lang over hoeven nadenken. Je moet altijd beter willen zijn dan een ander, inclusief jezelf. Ik zit 27 jaar in het onderwijs, ik weet dat ik goed kan lesgeven maar het kan altijd beter. Een leerkracht zei eens: ‘My home is my castle, my school is my palace’. Van dat idee moeten we echt af. School is geen vesting, het moet een transparante en open omgeving zijn waarin je van elkaar leert. Ik vind het heel normaal als iemand komt meekijken bij mijn lessen. Maar eerlijk toegegeven, daarin schiet ik ook tekort.”
Schep een band met de leerlingen, dat verhoogt de kwaliteit
“Onderwijs onderscheidt zich van elke andere vorm van werken doordat de kwaliteit van het product afhankelijk is van de consument. Een emmer van de Blokker is voor iedereen hetzelfde. Dat geldt niet voor jouw lessen. Als je iets uitlegt aan iemand met wie je een band hebt, is de kwaliteit hoger. Je hoeft geen populaire of leuke leraar zijn, maar je moet de leerling zíen. Zijn naam kennen en interesse tonen. Je wilt als leerling gezien worden. Kennisoverdracht gaat beter als er een band is. Bouw daarom altijd een band op met je leerlingen.”